Interessante informatie die ik tegenkom en die ik voor mezelf wil bewaren. Kijk gerust mee of vul aan.
Ik ben Leen Liefsoens, hogeschoolbibliothecaris in hart en nieren. Passie voor informatiemanagement, -tools & -vaardigheden en Open Science. Werkt in 🇳🇱 Leeuwarden. Woont met man, dochter en hond (Engelse Cocker Spaniël) in 🇳🇱 Giethoorn. Is 🇧🇪 Limburgse van origine. Vermaakt zich met wandelen, museumbezoeken, boeken, films, series en muziek.
L~hacking (Life ~ Library ~ Leen)
Interessante publicaties, blogs, video's en audio's gerelateerd aan mijn werk als informatieprofessional.
7 Things You Should Know About Generative AI
The release of ChatGPT and similar AI tools that generate content including text, images, and audio has prompted both excitement and apprehension among leaders, faculty, students, and others in higher education.
#kunstmatige intelligentie #onderwijs
Academic search literacy and searches powered by artificial intelligence are a focus of the Royal Library and affiliated university libraries in Denmark. The ambition is to integrate AI-search tools in teaching and services that support literature seeking and hence improve the efficiency of the academic search process. However, before doing so, the library managers needed to learn more about the value AI-powered search tools have for information specialists and library users, and hence make informed decisions regard-ing investment in such tools. This paper presents a case study of two AI-search tools, which were tested via Think-aloud tests, a hackathon and an expert quality assessment at the Royal Library, Denmark. The results point to both opportunities and barriers for the implementation of AI-search tools at the library and we explore the consequences the results of the tests can have for library users and library services. In conclusion, there is a need for more research on the value of AI-search tools for information special-ists and library users. AI-search tools are continuously being developed and improved. The library needs to provide a critical approach to where in the search process the tools add value. Accordingly, the library needs to develop guidance on how to use AI-search tools as a supplement to more traditional approaches, how to report the use of the tools as part of an aca-demic study and address the limitations of the tools.
#zoeken #kunstmatige intelligentie #informatievaardigheden #academische bibiotheken
Onderzoek in het hbo: Operatie gelukt, patiëntoverleden
De laatste twee decennia hebben hbo-instellingen het fenomeen wetenschappelijk onderzoek omarmd. Er zijn redenen tot bezorgdheid over de wijze waarop dit gebeurt. Deze betreffen de aansluiting van het hbo-onderzoek op: (a) de vraag naar praktijkgericht onderzoek in Nederland, en (b) wat studenten in hun latere beroepspraktijk aan onderzoekcompetenties nodig hebben. De problemen vloeien voort uit een gerichtheid van het hbo-onderzoek op de productie van generieke kennis. Verbetering op beide punten is mogelijk door praktijkgericht onderzoek te richten op de productie van specifieke kennis, geschikt voor een directe ondersteuning van doelgericht menselijk handelen.
#bruikbaarheid #doelgericht handelen #generieke versus specifieke kennis #praktijkgericht onderzoek #verandercyclus
Hoe disruptief is ChatGPT voor wetenschappelijk onderzoek?
In mei 2023 voorspelde Accenture1 dat generatieve AI-tools zoals ChatGPT en Google Bard zo’n 40 procent van de werkuren in diverse sectoren kunnen automatiseren. ‘Bijna alle banen worden beïnvloed – sommige zullen verdwijnen, de meeste functies zullen veranderen en er zullen veel nieuwe banen worden gecreëerd’, aldus een conclusie van Accenture. De kracht van generatieve AI voor organisaties ligt echter niet eens zozeer in de tools zelf, maar in de mate waarin de organisaties in staat zijn de tools te integreren in de dagelijkse processen. Organisaties die nu stappen zetten om AI te integreren in hun bedrijfsprocessen én hun medewerkers trainen om samen te werken met de technologie, zullen een voorsprong hebben op concurrenten die minder creatief zijn.
#kunstmatige intelligentie #onderzoek
Mijn notes:
Verantwoord gebruik van generatieve AI lijkt het toverwoord, al verschillen de uitgevers in de uitwerking van wat zij verstaan onder verantwoord gebruik.
Nadelen die aan het gebruik kleven, zijn gebrek om de authenticiteit van de inhoud te verifiëren, geen erkenning van originele auteurs, schending van auteursrecht en het verspreiden van valse informatie. Juist eerlijkheid, transparantie, openheid, nauwgezetheid en objectiviteit zijn belangrijke waarden voor wetenschappelijk onderzoek.
Ook het gebrek aan reproduceerbaarheid is hierbij heel belangrijk. Een probleem bij het gebruik van door AI gegenereerde tekst is dat AI niet verantwoordelijk te houden is voor het werk. De tools kunnen op deze manier het vertrouwen in de wetenschap schenden.
Hoewel systemen zoals ChatGPT zijn getraind op uitgebreide datasets, kunnen ze onnauwkeurigheden reproduceren of zelfs nieuwe onnauwkeurigheden creëren. De plausibele output die past bij het patroon van de invoer kan een rooskleurig maar misleidend beeld schetsen van bijvoorbeeld onderzoeksresultaten.
AI-systemen staan er om bekend dat ze menselijke vooroordelen reproduceren, omdat die in trainingsgegevens van de technologie zitten.
Tenslotte kunnen er zorgen zijn over het gebruik van persoonlijke of gevoelige informatie in lerende systemen, zeker wanneer de werking van die systemen door de ontwikkelaar onzichtbaar wordt gehouden.
Een editorial van het tijdschrift ‘Accountability in Research’ geeft enkele suggesties om verantwoord gebruik van AI te duiden: wees transparant over het gebruik bij het schrijven van de tekst en bij het genereren van ideeën, accepteer de volledige verantwoordelijkheid voor de accuraatheid van de tekst, en geef aan wie het heeft gebruikt, het tijdstip en de datum, de prompts die zijn gebruikt om de tekst te genereren, de secties die de tekst bevatten en ideeën in de tekst die het gevolg zijn van het gebruik van de AI: ‘Iemand van vlees en bloed moet verantwoordelijkheid nemen voor de tekst, daarom benadrukken we transparantie, eerlijkheid en volledige openbaarmaking van het gebruik van dit soort mogelijkheden’ (Hosseini et al., 2023).
De ‘AI-Act’ van de Europese Unie (in onderhandelingsfase) eist transparantie, zoals onthullen welke inhoud AI-gegenereerd is. Digitale watermerken die de oorsprong van een tekst, afbeelding of video identificeren, kunnen een werkbaar reguleringsmechanisme zijn.
Een groep onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam publiceerde recent hierover een reeks ‘levende richtlijnen’, met aandacht voor AI-geletterdheid, zodat onderzoekers, maar ook het bredere publiek veilig en ethisch generatieve AI tools kunnen gebruiken.
AI-lessen in Rotterdam: ‘Prompt engineer & librarian gezocht’
Het World Library and Information Congress (WLIC) vindt elk jaar plaats in een ander land. Voor de 88ste editie (21-25 augustus) streek het na lange tijd weer neer in Nederland, met het Rotterdam Ahoy Convention Centre als basis. Er was een programma bomvol sessies en activiteiten, commotie over de keuze voor Dubai in 2024 (zie ook pagina 3 en 8) en veel aandacht voor de impact van AI op het vak. Verslag van een vroegeochtendsessie.
#kunstmatige intellegentie #informatieprofessional
The Truth Is in There: The Library of Babel and Generative AI
Generative artificial intelligence offerings such as ChatGPT are being retooled and developed so rapidly that anyone who attempts to write about them risks their words being outdated before they reach publication. As we reckon with how generative AI is shaping our relationships with work, information, and one another, it is worth trying to analogize our current experience to others, real or imagined, to see what perspective we might find.
#kunstmatige intelligentie
Mijn notes:
"The act of trusting any source of information — a book, a website, a data collection instrument, a human being — is an act of believing that someone has checked the information against real-world circumstances. Reporters have spoken to witnesses to an event; researchers have conducted experiments; and engineers have tested and calibrated instruments to ensure their readings are sufficiently accurate. Of course, people lie or misinterpret observed circumstances, but in doing so, they are still making an appeal based on some form of external validation. By contrast, the outputs of ChatGPT have ever been checked against real-world circumstances."
"We may view generative AI as one method among many for understanding the world, but we should not mistake it for the world itself."
Information literacy (IL), the ability to recognize when information is needed and be able to find, evaluate, and effectively use this information, is frequently taught to college students. The aim of this doctoral research is to study the development of IL in undergraduates over their first three years, including their knowledge, skills, and attitudes – called knowing, doing, and feeling in this project – and the relationships among the three. Mixed methods are employed to better understand the totality of students’ IL development, with qualitative methods added to enhance the quantitative methods during the second half of the project. Longitudinal and cross-sectional data are collected and analyzed in the quantitative study. A suite of four tools is developed to measure students’ IL knowledge, skills, and attitudes. These tools are psychometrically evaluated for reliability and validity, and freely available for IL researchers and practitioners. A multiple-choice test to measure IL knowledge focuses on the three core, source-based facets of IL: finding, evaluating, and using information. Two authentic assignments are employed to assess two IL skills: the evaluation and use of information sources. IL attitudes are defined in this research in terms of interest, namely students’ interest in being or becoming an information literate person, and an interest questionnaire was developed to measure phases and aspects of this interest. The questionnaire is domain-tailorable and can be used to measure other interests as well, making it a valuable contribution also in the discipline of psychology. Aside from contributing valuable tools for measuring various aspects of IL, this exploratory research fills several gaps in the IL literature, contributing to the IL research field and to its field of practice in several ways. First, the research addresses the dimensionality of the IL construct, whether IL is one homogeneous construct or comprised of several interrelated constructs. Second, the project follows the development of IL in students over a full cycle of bachelor studies, a longer period of time than most other IL studies. Third, the research addresses relationships among students’ IL knowledge, skills, and attitudes over time. Fourth, the research introduces the measurement of interest – an important motivator for learning – into the field of IL. Fifth, the research answers questions regarding the accuracy of students’ estimated scores on the IL-knowledge test and factors that affect their self-awareness. Sixth, the research explores student learning through the lens of transformative learning theory to determine whether transformative learning occurs in students as a result of becoming information literate. Seventh, the project demonstrates the value of a mixed-methods methodology in the field of IL.
How information literate are students in higher education, and how accurate is their metacognition related to that ability? Are students’ perceived needs to learn more and their level of interest in becoming information literate related to their pursuit of information literacy (IL) skill development? First-year undergraduates, master’s, and PhD students (N = 760) took an objective IL test and estimated their scores both before and after the test. IL ability, as well as students’ estimation of their IL ability, increased with higher education experience and IL test experience, though also varied notably within groups. Low-performers tended to overestimate their abilities, while high-performers tended to underestimate them—both evidence of the Dunning-Kruger effect. Furthermore, gender comparisons revealed that men tended to estimate higher, and more accurate, scores than women. Finally, PhD students reported greater interest in becoming information literate than undergraduates. Although undergraduates felt a greater need to learn more, PhD students were more inclined to pursue IL growth. For both groups, interest in becoming information literate correlated far more with their likelihood to invest effort into developing IL competencies than their perceived need to know more. What implications might these findings have for how we conceptualize the teaching of IL?
TROILS: Tromsø Information Literacy Suite
#informatievaardigheden
An Archipelago of Information Science
Metaphorically speaking, Information Science has a mainland, where information behavior, organization, retrieval and other core notions reside. Off the coast and vanishing into a misty horizon, is an archipelago, that is, a group or chain of islands. Symbolically, these are novel ideas. The archipelago is inhabited by innovators; captures the imagination of students; and has much to offer all of us by way of inspiration. The video series at INFIDEOS, An Archipelago of Information Science, enacts the metaphor of an island chain of incipient concepts existing still somewhat offshore, but within view, of our Information Science mainland. Let’s go on an archipelago adventure, together! We have several stops, namely: Embodied Information, Contemplation, the Multispecies Perspective, Love, and Psychedelic Information Theory.
#informatiewetenschap
Let’s Be Cautious As We Cede Reading to Machines
#kunstmatige intelligentie
Mijn notes:
Problemen die gepaard gaan met het vertrouwen op machines om het denkwerk voor ons te doen:
Veel van deze kwesties zijn niet noodzakelijkerwijs nieuw, noch specifiek voor de discussie van het afgelopen jaar over op kunstmatige intelligentie gebaseerde hulpmiddelen. Sommige van deze problemen werden bijvoorbeeld voor het eerst geïdentificeerd en vormden een punt van zorg toen zoekmachines voor het eerst aanzienlijke aandacht wonnen in de gemeenschap. Zie PageRank discussie. Meer dan twintig jaar geleden begon er op het gebied van de digitale geesteswetenschappen een discussie rond het concept van Distant Reading, dat het idee weergeeft van hoe onderzoekers waren begonnen met het bestuderen van machine-outputs (statistieken, steekproeven en connectiviteit van termen onder andere) over teksten in plaats van de teksten zelf.
De belangrijkste misvatting hier is dat de belangrijkste dingen inherent niet kwantificeerbaar zijn. Hoe graag we ook kwantitatieve maatstaven aan dingen toekennen, een groot deel van het leven, vooral de belangrijkste dingen, is subjectief en niet kwantificeerbaar. Op dezelfde manier waarop we voorzichtig moeten zijn bij het vertrouwen op het aantal citaties bij beslissingen over promotie en ambtstermijn, moeten we er allemaal aan worden herinnerd dat de beste manier om kwaliteit of toepasbaarheid te beoordelen is door de inhoud te lezen.
Welke series zijn interessant om te kijken als je geïnteresseerd bent in AI? Welke AI-activiteiten kun je als bibliotheek organiseren voor je bezoekers? Ontdek het in de AI-inspiratiegids. In de inspiratiegids vind je informatie over succesvolle AI-activiteiten die bibliotheken georganiseerd hebben. Ook lees je reacties van collega’s die bij deze activiteiten betrokken waren. Programmamakers van elf verschillende bibliotheken zijn hiervoor geïnterviewd. In de gids vind je ook meer informatie over interessante sprekers die boeiend kunnen vertellen over AI. Over de vraag of je vrienden kunt worden met een robot bijvoorbeeld. Ook lees je er meer over mogelijke samenwerkingspartners als Netwerk Mediawijsheid en ELSA Labs. Tot slot staat de gids vol kijk-, lees- en luistertips. De inspiratiegids is ontwikkeld vanuit het programma Digitaal Burgerschap. Dit programma stimuleert en ondersteunt bibliotheken bij het integreren van digitaal burgerschap in hun beleid en activiteiten. In het programmateam zitten vertegenwoordigers van POI’s, bibliotheken en de KB.
#kunstmatige intelligentie
Kabinet presenteert visie op generatieve AI
Het Nederlandse kabinet presenteert als een van de eerste EU-lidstaten een visie op generatieve AI. In de visie benadrukt het kabinet het belang van het ondernemen van actie met het oog op de mogelijkheden en uitdagingen van deze disruptieve en tegelijk kansrijke technologie.
#kunstmatige intelligentie #overheid
Waar blijft de mens? ChatGPT en de uitbesteding van het denken
Schrijven hoort bij de mens, en het is een vorm van denken. Waar blijft de mens die het schrijven uitbesteedt aan een chatbot, en waar blijft dat denken? ChatGPT produceert op afroep zeeën van tekst die menselijk aandoen. Is dat een vloek of een zegen? Voor wie, en waarom?
#kunstmatige intelligentie
Nieuwe digitale technologieën hebben grote impact op de wereld van onderzoek, onderwijs en erfgoed. Dit maakt dat ook de rol van de Bibliotheek UvA/HvA verandert. ‘Om onderzoekers, docenten en studenten goed te kunnen blijven bedienen, moet we vooroplopen’, zegt Marjolein Beumer die de digitale innovatie bij de Bibliotheek aanjaagt.
#hogeschoolbibliotheek #informatieprofessional
ChatGPT: een jaar na lancering
Vragen beantwoorden, samenvattingen maken, en zelfs verhalen en gedichten schrijven: het kunstmatig intelligente systeem ChatGPT werd een jaar geleden op grote schaal omarmd door het brede publiek. Hoe werken zulke AI-systemen eigenlijk, en wat kun je ermee? Maar ook: wat gaat er mis met deze nieuwe systemen, en wat kunnen we daaraan doen? Vier experts spreken op 30 november 2023 over de mogelijkheden en beperkingen van ChatGPT.
#kunstmatige intelligentie
Informatiebronnen selecteren – de keuze van de bachelor
Welke argumenten gebruiken bachelorstudenten in het hoger onderwijs als ze informatiebronnen selecteren voor het oplossen van een informatieprobleem in het kader van een studietaak? Drie overwegingen (en 21 argumenten) spelen mee, stelt Jos van Helvoort: betrouwbaarheid, relevantie en – niet te onderschatten – gebruiksgemak.
#informatievaardigheden #informatieprofessional
Rondvraag ChatGPT: kansen en bedreigingen voor informatieprofessionals
De komst van ChatGPT in november vorig jaar heeft veel losgemaakt – niet alleen aan reacties (voors/tegens), maar ook aan concurrentie (Bard van Google, Bing van MS). Ook voor de informatieprofessional heeft een dergelijke nieuwe technologie gevolgen. Denk aan het zoeken, vinden en beoordelen van informatie. Welke kansen en/of bedreigingen zijn er om rekening mee te houden?
#kunstmatige intelligentie #informatieprofessional
Weinig technologieën roepen zoveel discussie op als generatieve artificiële intelligentie (GAI). Met systemen als ChatGPT en Bard is een stap gezet naar computers die tal van taken kunnen uitvoeren, maar hoe ver de kunstmatige intelligentie (artificiële intelligentie, of AI) reikt, is onduidelijk. Sommige experts denken dat computers zo krachtig worden dat ze het voortbestaan van de mens bedreigen. Andere experts vinden dit overtrokken, of wijzen op de risico's op korte termijn, zoals vooroordelen en incorrecte output.
Deze scan maakt de balans op: wat is GAI, wat kan het nu, en wat misschien later? Welke kansen, risico’s voor publieke waarden en beleidsopties zijn ermee verbonden? De scan is ontwikkeld op verzoek van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, gebaseerd op kortlopend onderzoek met literatuurstudie, werksessies en interviews, en is bedoeld voor beleidsmakers en politici.
#kunstmatige intelligentie
Pandora’s Can of Worms: A Year of Generative AI in Higher Education
In the year since ChatGPT was released by OpenAI, librarians, instructors, and higher education administrators have grappled with generative artificial intelligence (AI) and its implications for teaching, learning, research, and writing. Drawn from informal conversations, professional observations, discussion groups, and professional development events, this article reports on the experience of learning about generative AI at one university. This article considers ways that educators may use AI tools and reasons to resist adopting generative AI tools, situating uses on a spectrum of acceptability
#kunstmatige intelligentie #onderwijs
Learning and teaching about scholarly communication: Findings from graduate students and mentors
Graduate students are increasingly expected to publish peer-reviewed scholarship during the course of their studies, yet predictable mentoring and education on academic publishing is not available to all graduate students. Although academic librarians are well positioned to offer such instruction, their efforts are not always informed by comprehensive investigations of what, and how, graduate students need to learn. This study used focus groups with graduate students and faculty mentors to explore strengths and gaps in current mentoring and learning practices, while also discovering and uncovering suggestions and opportunities for further development in education about scholarly publishing. Thematic analysis of the data revealed that current training and mentorship meet some, but not all, of students' needs and preferences. Future library instruction should employ a blended and compassionate approach to teaching about this complex topic, and this study offers a way forward as librarians-as-partners in scholarly communication.
#informatievaardigheden
Het einde van het boek is een vertaling van het verhaal La Fin des livres van de Franse schrijvers Octave Uzanne en Albert Robida.
Het verscheen in 1895, bijna 130 jaar geleden. De auteurs voorspellen allerlei veranderingen die zich op het terrein van het boek gaan voordoen. Met verbluffend veel fantasie spreken zij over technologische vernieuwingen die ertoe zullen leiden dat het papieren boek gaat verdwijnen.
Intussen weten wij dat, hoezeer hun voorspellingen deels ook zijn uitgekomen, het gedrukte boek gelukkig nog steeds springlevend is. Een buitengewoon opmerkelijk en amusant verhaal voor alle liefhebbers van het boek. Deze uitgave mag niet ontbreken in uw boekenkast!
Het einde van het boek, Octave Uzanne & Albert Robida, vertaald door Martin Hulsenboom 40 pagina’s, gebrocheerd met cahiersteek en een stofomslag Voorzien van ruim 20 illustraties uit de oorspronkelijke uitgave van 1895 Afmeting: 15 x 24 cm ISBN 978-90-833402-1-0 Bestel bij Stichting Desiderata Review in IP 2024-1
#boekgeschiedenis #boek
Omgaan met algoritmes in zoeksystemen: Bye bye bias
Hoe kan een zoekopdracht naar de stripheld Batman ook artikelen opleveren over de codeertaal Python, angst voor de tandarts bij kinderen en inheemse soevereiniteit? We zijn steeds meer afhankelijk van online zoeksystemen om uit de groeiende hoeveelheid informatie te filteren waarin we echt geïnteresseerd zijn, maar deze systemen kunnen fouten maken, vooroordelen hebben en onduidelijk zijn. Waarom gebeurt dat en wat kunnen we eraan doen?
#informatievaardigheden #algoritmes #zoeken #zoeksystemen
In this long blog post, I will share some of my thoughts on understanding and teaching these tools, and also highlight two important recent work - Guidance on terminology, application, and reporting of citation searching: the TARCiS statement and Beyond Google Scholar, Scopus, and Web of Science: An evaluation of the backward and forward citation coverage of 59 databases' citation indices, that may impact understanding and use of these tools.
#citaties #kunstmatige intelligentie
Mening: investeer in een fysieke bibliotheek, maak er een levendige plek van
De bibliotheek van de HvA lijkt wel steeds ‘virtueler’ te worden. Zonde, vindt Geert Lovink, lector Netwerkcultuur. In deze opinie beargumenteert hij dat de hogeschool juist bij een levendige, fysieke bibliotheek gebaat is. ‘Zo houd je onze studenten ook meer op de campus.’
#bibliotheek #campus #ontwerp
Slecht geschreven! Niet kopen!
Onderzoek De opmars van het AI-boek bij bol.com
Net als Amazon biedt Bol steeds meer boeken aan die niet door een mens, maar door kunstmatige intelligentie zijn geschreven. Niet alleen is de kwaliteit slecht, er schuilen ook gevaren.
#kunstmatige intelligentie
Artikelenserie over kunstmatige intelligentie
Wat is de invloed van AI op het informatiedomein? In een reeks artikelen wordt dit onderwerp belicht vanuit verschillende invalshoeken, met name: activiteiten binnen het informatiedomein, veranderingen in de organisatieprocessen en consequenties voor de informatieprofessie zelf.
Je staande houden ‘in de AI Wars’
De potentiële impact van kunstmatige intelligentie op informatie- en kenniswerk is onmiskenbaar. AI is de nieuwe realiteit, of je het nou wilt of niet, maar wat betekent deze technologie concreet voor je organisatie, afdeling of eigen werk? In deze IP trappen we af met een overzichtsartikel.
Manusje-van-alles en sparringpartner
In het overzichtsartikel in de vorige IP werden vervolgartikelen aangekondigd over de impact van AI op persoonlijke activiteiten, organisatieprocessen en de informatieprofessie. Laten we in dit deel 2 van de serie starten met de (on)mogelijkheden voor alledaagse activiteiten. Want die maken duidelijk aan welke knoppen je zoal kunt draaien bij AI’s als ChatGPT en Bard, en welke lering je daaruit kunt trekken. Zonder een gevoel daarvoor wordt praten over de impact op de organisatie en de professie wel erg theoretisch.
Impact AI op functies en taken in de informatieprofessie
In deze IP het derde deel, dat inzoomt op de effecten op bestaande functies en taken.
Het vierde deel betreft een intermezzo binnen deze artikelenserie: het zoomt in op AI in relatie tot overheidsstandpunten en wetgevende bureaucratie.
Drie praktijkgevallen: Interactie, Metadata en Structurering
Drie praktijkgevallen in het vijfde deel: generatieve AI in het onderwijs, bij de gemeente Amsterdam en bij de rijksoverheid.
Nieuwe ambities en rollen voor de informatieprofessie
Het zesde deel met de focus op mogelijke consequenties voor informatievraagstukken en rollen.
Het zevende deel bevat een aantal praktische voorbeelden.
Het achtste deel met focus op de enorme snelheid van de ontwikkelingen.
#kunstmatige intelligentie #informatieprofessional
